|
Καριτσιώτικη
Λαλιά |
||
|
Ο τόπος
μας, όπως όλοι
οι τόποι της
πατρίδας
παρουσιάζει
μια ιδιαίτερη
λαλιά, μια
αυθεντική
λαλιά που
εκφράζει το
λαογραφικό
πλούτο της
περιοχής. Εδώ
παρουσιάζουμε
μερικές από
τις κουβέντες
που μιλιούνται
ακόμη από τους
Καριτσιώτες
και τους
κοντοχωριανούς.
Όλες μας
θυμίζουν τα
παλιά χρόνια
τα καλά. |
|
Our region, like all regions of
Hellas features a special form of expression, a unique speech that
demonstrates the rich cultural traditions of the area. Here we present word samples spoken to
this day by Karitsiotes and people from neighbouring villages. All remind us of the good old days. |
|
Α |
||
|
άκιωτο,
ατελείωτο |
|
akioto, unfinished |
|
αλάργα, μακριά |
|
alarga, far away |
|
αλλουνού, άλλου |
|
alounou, someone else’s |
|
αλλουνώνε, άλλων |
|
alunoune, other people’s |
|
αμή,
ασφαλώς |
|
|
|
αντάρα,
ομίχλη |
|
andara, fog |
|
απάγκιο,
μέρος
που δεν το
χτυπάει ο
αέρας |
|
apagio,
shelter from wind |
|
απάνου, επάνω |
|
apanou,
on, up |
|
απολάω, αφήνω
τα σφαχτά να
βοσκήσουν |
|
apolao,
to let the goats and sheep graze |
|
αποσπερού, απόψε |
|
apopserou,
tonight |
|
απόστασα,
κουράστηκα |
|
apostasa, I’m tired |
|
αποστασίλα, κούραση |
|
|
|
αρουλιέται,
ουρλιάζει |
|
|
|
ασύφταγος,
παλιάνθρωπος |
|
asiftagos, scoundrel |
|
ασφάκα, θάμνος
σε πέτρινο
έδαφος, όπως
«Ράχη Ασφάκα» |
|
asfaka,
shrub in rocky terrain as in “Rachi Asfaka” |
|
αυτού, εκεί |
|
|
|
αυτούνος,
αυτός |
|
|
|
αφάνα, αγκαθωτός
θάμνος,
χειρίζεται
για
προσάναμμα |
|
afana, prickly shrub
used as a firelighter |
|
αχέ, ίσως |
|
ahe, maybe |
|
αχνιά, σιγανή φωνή |
|
ahnia, word |
|
|
B |
|
|
βετούλι, κατσίκι
ενός χρόνου |
|
vetouli, goat yearling |
|
βόιδι, χαζός |
|
voidi, fool |
|
βολά, φορά |
|
vola, occasion |
|
βαρικό, υγρό χωράφι |
|
variko, moist field |
|
|
Γ |
|
|
γιάτρα, κοίτα |
|
|
|
γκόρτσια, άγρια
αχλάδια |
|
|
|
γκουστέρα, σαύρα |
|
|
|
γκρας,
τουφέκι |
|
|
|
γκρεμίλα,
απότομος
τόπος |
|
|
|
γούρνα, στέρνα |
|
|
|
γωνιά, χώρος
σπιτιού κοντά
στο τζάκι |
|
|
|
|
Δ |
|
|
δαιμόνιο, κακό |
|
|
|
δασκαλούδι,
μαθητής
δημοτικού
σχολείου |
|
|
|
δεκριάνι,
ξύλινη
πιρούνα για να
μαζεύουν τον
σανό |
|
|
|
δημοσιά, δημόσιος
δρόμος |
|
|
|
διάτανος, διάβολος |
|
|
|
αδειάζω,
έχω
καιρό |
|
|
|
διμούτσουνος,
διπρόσοπος |
|
|
|
δυχατέρα,
θυγατέρα |
|
|
|
έκιωσα, τελείωσα |
|
|
|
εξαποδώ,
σατανάς |
|
|
|
|
Ζ |
|
|
ζα,
ζώα της
δουλειάς ή της
στάνης |
|
|
|
ζηώ,
ζω |
|
|
|
ζιούμπερο |
|
|
|
ζιουπάω, πιέζω |
|
|
|
καζάντησε, έγινε
πλούσιος |
|
|
|
κακοντέλης,
φουκαράς |
|
|
|
καλιάζει,
ταιριάζει |
|
|
|
καλτιρίμι, δρόμος
στρωμένος με
πέτρες όπως ο
δρόμος για
Σμερτιά |
|
|
|
καμάτι,
.όργωμα |
|
|
|
καπερώνα, μάλλινο
παλτό
τσοπάνου με
σκουφί |
|
|
|
καπινός, καπνός |
|
|
|
καραμπουζουκλής,
ατείος
λεβέντης |
|
|
|
καρλαύτης |
|
|
|
κατινού,
κάποιου |
|
|
|
κάτου, κάτω |
|
|
|
κατσιούλα,
κουκούλα
της καπερώνας |
|
|
|
κερατούκλης,
πονηρός |
|
|
|
κιαπέ;
και
λοιπόν; |
|
|
|
κιώνω, τελειώνω |
|
|
|
κονάκι, σπίτι |
|
|
|
κόρμπα, μαύρη γίδα |
|
|
|
κορύτα, λεκάνη για
πλύσιμο ή για
να ποτίζονται
τα ζώα |
|
|
|
κοτάω, τολμάω |
|
|
|
κουρεμπάτσια, κούρεμα στα
μαλλιά
σύρριζα |
|
|
|
κυρά, γιαγιά |
|
|
|
|
Λ |
|
|
λαήνα , κιούπι |
|
|
|
λακάω, τρέχω |
|
|
|
λεβέτι, καζάνι |
|
|
|
λεημόνι,
λεμόνι |
|
|
|
λιτριβειό, λιοτριβείο |
|
|
|
λιχνάω,
ξεχωρίζω
το στάρι από το
άχυρο |
|
|
|
λογκάρι, λόγκος |
|
|
|
λόντζα, σκεπασμένο
μαντρί |
|
|
|
|
Μ |
|
|
|
|
|
|
μάνι-μάνι,
αμέσως μαρκάλισμα,
όταν τα γίδια
ζευγαρώνονται
μασουλάω,
μασάω μέλα,
παράσιτο που
φυτρώνει πάνω
σε δέντρα μέλεγος,
είδους άγριου
δέντρου μερτικό, μερίδιο μουνουχάω,
ευνουχίζω μπρούκλης,
ξενιτεμένος
που επιστρέφει
με μεγάλη
περιουσία Ν νητερέσια, ανεπίλυτες διαφορές νογάω, καταλαβαίνω ντερέκι,
πολύ ψηλός Ξ ξιδοτριψιάνα, μπουκιές
ψωμί με ξίδι,
λάδι, νερό και
αλάτι ξεκουμπίσου,
φύγε αμέσως Ο ολοντρόϋρα ,
γύρω-γύρω όρνιο, κορόιδο Π πάπαλο, ανόητος πατάκα, πατάτα παταγούδι, πολύ κρύο πολυώρα,
πολύ νωρίτερα πριάλλη,
μεθαύριο Ρ ρετάλι, τιποτένιος Σ σεργούνι, ντροπή Τ ταχιά, αύριο τζάρκο, μαντρί Φ φαρμακώνω, τρώγω το
φαγητό Χ χούνη, χαμηλό
χωράφι σε
κοιλάδα |
|
|